Tại El Dorado, một thị trấn khai thác mỏ ở Venezuela được đặt tên theo truyền thuyết về “thành phố vàng”, hầu hết người dân không dùng tiền mặt hay thẻ ngân hàng. Thay vào đó, họ mua hàng hóa bằng vàng.
Các tiểu thương dùng cân tiểu ly để định lượng những hạt vàng li ti mà người mua cất kỹ trong lọ thuốc hoặc gói bằng giấy. Giá hàng hóa được niêm yết theo trọng lượng vàng. Ví dụ, 0,02 gam vàng mua được một gói bột ngô nhỏ. 1 gam vàng đủ mua một túi thực phẩm gồm bột mì, mì ống, dầu ăn, bơ thực vật, sốt cà chua và sữa bột.
Giá trị một gam vàng dao động từ 85–100 USD. Nhưng để kiếm được lượng vàng này, người thợ mỏ phải lao động cực nhọc hàng giờ nếu may mắn.
“Vàng là lộc trời cho, giúp chúng tôi mua được những thứ cần thiết nhưng phải cực kỳ vất vả mới có được”, Jose Tobias Tranquini (48 tuổi), một thợ mỏ trong thị trấn 5.000 dân chia sẻ.
“Có ngày, bạn có thể không tìm được 1 gam vàng nào cả, nhưng có những người may mắn có thể đào được 1 kg vàng. Tôi chưa từng may mắn như vậy. Tôi chỉ tìm được một ít thôi”, Tranquini nói. Đa số người dân tại thị trấn El Dorado đều khai thác vàng, cả hợp pháp lẫn bất hợp pháp. Ngoài ra, tiếp cận của người dân với hệ thống ngân hàng rất hạn chế.
Họ có thể bán vàng cho nhiều điểm thu mua mọc khắp thị trấn, nhưng phần lớn chọn giữ lại. Trái với đồng bolivar của Venezuela mất giá hơn 50% trong năm nay, vàng vẫn giữ nguyên giá trị.
“Không có vàng thì không sống nổi”, bà Hilda Carrero (73 tuổi) nói. Bà là tiểu thương đã tới El Dorado từ thời sốt vàng 50 năm trước.
Bà Carrero bán mỗi lon nước giá 0,03 gam vàng, tương đương khoảng 1,5 USD. Tuy nhiên, giống việc khai thác vàng, việc buôn bán cũng bấp bênh khi có ngày không bán được gì.
Thị trấn El Dorado từng được thành lập như một đồn quân sự vào năm 1895 giữa lúc Anh và Venezuela tranh chấp vùng Essequibo – khu vực giàu tài nguyên nay do Guyana kiểm soát.
Người dân lớn tuổi còn nhớ có thời, sau mỗi trận mưa, những vụn vàng nổi lên trên mặt đường đất. Ngày nay, đường đã được trải nhựa và phương tiện di chuyển chủ yếu là xe máy.
Là vùng đất giàu tài nguyên như vàng, kim cương, sắt, bauxite, thạch anh, coltan, El Dorado cũng là điểm nóng của tội phạm có tổ chức và các nhóm vũ trang khai thác trái phép.
Trong 4 năm đến 2020, có 217 người thiệt mạng trong các vụ đụng độ giữa các băng nhóm. Các chủ tiệm thường xuyên bị tống tiền và tai nạn hầm mỏ cướp đi nhiều sinh mạng.
Xung quanh El Dorado có nhiều trại khai thác nơi cát giàu vàng được xử lý hàng ngày. Trong các lán tạm mái tôn, cát được nghiền bằng máy cải tiến từ động cơ ô tô, rồi rửa bằng nước pha thủy ngân để tách vàng khỏi tạp chất.
Những hạt vàng li ti, gần như không thể nhìn thấy bằng mắt thường, được giữ lại trên tấm thảm chuyên dụng. Sau đó, vàng được nung bằng đèn khò để loại bỏ tạp chất.
“Nguy hiểm nhất là khói thủy ngân bốc lên khi nung vàng, một chủ xưởng vừa hút thuốc vừa nói.
Một gia đình 5 người tại mỏ cho biết họ mất 4 tiếng để xử lý 1 tấn cát, đổi lại chỉ thu được 1 gam vàng. Số vàng này sẽ dùng để mua thực phẩm. Một người thợ giấu tên nói khi nâng niu hạt vàng nhỏ trong đôi bàn tay thô ráp: “Hôm nay là một ngày tốt lành”.
Theo France24
