Alexandr Wang, 28 tuổi, sắp trở thành cái tên khiến cả thế giới công nghệ phải chú ý – là người mà Mark Zuckerberg chuẩn bị chi 15 tỷ USD để “sở hữu”.
Wang hiện là CEO của Scale AI, một công ty dữ liệu chuyên cung cấp giải pháp cho các ông lớn AI như Meta và OpenAI. Theo nhiều nguồn tin, Meta đang chuẩn bị chi 15 tỷ USD để mua 49% cổ phần của Scale AI, đưa định giá công ty lên gần 30 tỷ USD – gấp đôi so với mức định giá năm ngoái.
Vậy Meta nhận được gì từ khoản đầu tư này?
Về lý thuyết, thương vụ này giúp Meta "gắn bó" chặt chẽ hơn với một đối tác quan trọng trong tham vọng AI của họ. Nhưng trên thực tế, 15 tỷ USD đó chủ yếu dùng để “mua” Alexandr Wang và một nhóm cộng sự thân cận.
“Đây là thương vụ acquihire (mua người) đắt đỏ nhất để mang về Alexandr Wang”, – chuyên gia công nghệ Ben Thompson nhận định, phản ánh góc nhìn phổ biến trong giới đầu tư.
(Acquihire là kiểu thâu tóm startup không nhằm mục tiêu sản phẩm, mà để tuyển dụng nhân sự chủ chốt – thường là sáng lập viên và đội kỹ thuật giỏi).
Những thương vụ như vậy từng rất phổ biến ở Thung lũng Silicon, cho đến khi chính quyền cựu Tổng thống Biden siết chặt hoạt động M&A. Nhưng xu hướng này đang quay trở lại – đặc biệt trong lĩnh vực AI, nơi các giao dịch đi kèm với mức giá “khổng lồ”.
Ví dụ: Microsoft năm ngoái đã chi 650 triệu USD để "thuê" nhóm sáng lập của startup AI Inflection, bao gồm Mustafa Suleyman – trên danh nghĩa là phí cấp phép. Google cũng chi 2,7 tỷ USD cho Character.AI, chủ yếu để thu hút nhà sáng lập Noam Shazeer cùng một phần nhóm của anh.
Zuckerberg đang đẩy xu hướng này lên tầm cao mới
Thương vụ với Scale AI được cho là một bước đi để Wang gia nhập phòng thí nghiệm AI mới mà Meta đang xây dựng, nơi quy tụ nhiều nhà nghiên cứu hàng đầu.
Tuy nhiên, có ý kiến phản biện rằng đây không hẳn là một vụ acquihire theo nghĩa truyền thống – bởi một phần số tiền sẽ được trừ dần vào các dịch vụ mà Scale AI cung cấp cho Meta trong tương lai. Nhưng theo giới công nghệ, mục tiêu cốt lõi vẫn là “mua người” – đưa Alexandr Wang về dưới trướng Meta.
“Giống như việc Apple chi 3 tỷ USD mua Beats không phải vì muốn kinh doanh tai nghe, mà vì muốn có gu thẩm mỹ và hào quang của Jimmy Iovine”, một chuyên gia nhận định.
Nhưng Wang có thực sự là “thiên tài AI”?
Khác với những siêu sao AI như Sam Altman hay Dario Amodei, Wang không nổi tiếng với tư cách là nhà nghiên cứu đỉnh cao. Theo The Information, anh là một doanh nhân “có kiến thức kỹ thuật”, giỏi xây dựng thương hiệu và gọi vốn hơn là dẫn dắt nghiên cứu AI.
Tờ Financial Times cũng dẫn lời nhiều người từng làm việc với Wang, cho rằng anh thiên về năng lực truyền thông và điều hành hơn là phát triển công nghệ cốt lõi.
Lịch sử hiện đang không ủng hộ Mark Zuckerberg. Dù Zuckerberg có tin tưởng vào Wang đến đâu, Meta từng nhiều lần vung tiền mua nhân tài rồi… mất trắng: Hai nhà sáng lập Instagram đã rời công ty sau thương vụ hàng tỷ USD. Hai nhà sáng lập WhatsApp cũng ra đi sau khi bị siết quyền.
Mike Krieger – đồng sáng lập Instagram – giờ đang làm tại Anthropic, một đối thủ cạnh tranh của Meta trong lĩnh vực AI.
Dẫu vậy, Meta vẫn có quyền đánh cược.
Thực tế, rất ít công ty có thể chi hàng chục tỷ USD chỉ để tuyển người, nhưng Meta thì có thể. Và nếu bạn tin rằng tương lai công nghệ – cũng như vận mệnh công ty – nằm ở AI, thì khoản đầu tư dù lớn đến mấy cũng “xứng đáng”, miễn là nó mang lại kết quả.
“Tôi nghĩ đây sẽ là thương vụ tạo ra mức tăng giá trị tài sản lớn nhất trong lịch sử loài người”, Musk từng nói về AI. Zuckerberg dường như cũng đang hành động theo niềm tin tương tự.
Meta và Scale AI hiện vẫn từ chối bình luận về thương vụ này.
Theo: BI
