EU đang chạy đua để đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ trước ngày 9/7 - thời điểm mà gần như toàn bộ hàng xuất khẩu của khối này sang Mỹ có nguy cơ bị đánh thuế tới 50%. Tuy nhiên, giới chức EU cho rằng Mỹ có thể vẫn giữ lại một số mức thuế ngay cả sau khi đàm phán kết thúc.
Theo đó, EU đang chuẩn bị áp thuế lên 116 tỷ USD hàng hóa Mỹ nhằm đáp trả, và khẳng định sẽ cần có biện pháp “trả đũa và cân bằng lại” trong những lĩnh vực then chốt nếu Mỹ khăng khăng theo đuổi một thỏa thuận thiếu cân bằng.
Cho đến nay, Ủy ban châu Âu (EC) vẫn chưa đưa ra tín hiệu rõ ràng liệu việc giữ lại thuế của Mỹ có dẫn tới hành động trả đũa từ EU hay không. Một quan chức EU cho biết đàm phán với Mỹ đang diễn ra với tốc độ nhanh hơn, và EC đang làm mọi cách để đạt được giải pháp có lợi cho cả hai bên. Tuy nhiên, tuần trước EC đã thông báo với các quốc gia thành viên rằng Mỹ đang đưa ra các yêu cầu có thể dẫn đến một thỏa thuận không công bằng. Một số yêu cầu từ phía Mỹ bao gồm việc áp hạn ngạch đối với xuất khẩu thủy sản - điều mà giới chức EU cho rằng vi phạm quy định của Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO); các biện pháp thuế không mang tính tương hỗ; và loạt yêu sách liên quan đến an ninh kinh tế mà EU coi là phi lý.
Trong quá trình đàm phán, EU sẽ đánh giá kết quả cuối cùng và khi đó mới quyết định mức độ chấp nhận thỏa hiệp nếu có về sự bất cân xứng. Bất kỳ quyết định trả đũa nào cũng cần được thống nhất với các nước thành viên.
Nhiều quan chức EU tin rằng phần lớn các mức thuế của Mỹ sẽ vẫn được giữ nguyên, kể cả khi hai bên đạt được thỏa thuận bao gồm cả mức thuế cơ bản 10%. Trước đó, Anh cũng đã ký một thỏa thuận với Mỹ, trong đó giữ lại mức thuế 10% đối với hầu hết hàng xuất khẩu của nước này.
Ngay cả khi đàm phán diễn tiến thuận lợi, nhiều quan chức châu Âu cho rằng kịch bản tốt nhất chỉ là một “thỏa thuận nguyên tắc” nhằm gia hạn đàm phán sau thời hạn 9/7 và kéo dài lệnh đình chiến hiện tại.
Hiện EU đã thông qua danh sách hàng hóa trị giá 21 tỷ euro từ Mỹ có thể nhanh chóng bị đánh thuế để đáp trả các mức thuế mà ông Trump từng áp lên nhôm và thép của châu Âu. Danh sách này nhằm vào các bang có yếu tố chính trị nhạy cảm của Mỹ, bao gồm đậu tương từ bang Louisiana, cùng với các mặt hàng nông sản, gia cầm và xe máy.
Ngoài ra, EU cũng đang chuẩn bị danh sách áp thuế bổ sung lên 95 tỷ euro hàng hóa Mỹ để đáp trả các mức thuế đối ứng cũng như thuế ô tô. Danh sách này có thể được điều chỉnh theo yêu cầu từ các quốc gia thành viên và ngành công nghiệp nhằm bảo vệ lợi ích riêng./.
