Theo Nikkei, bắt đầu từ tháng 1 năm sau, Nhật Bản sẽ tiến hành khai thác đất hiếm từ một mỏ nằm ngoài khơi trong dự án thí điểm đầu tiên trên thế giới.
Cơ quan Khoa học và Công nghệ Trái đất – Biển Nhật Bản (JAMSTEC) sẽ điều tàu khoan nghiên cứu biển sâu Chikyu đến vùng biển cách đảo san hô Minami-Torishima khoảng 100–150 km. Hòn đảo này nằm cách Tokyo khoảng 1.950 km về phía đông nam.
Một ống dẫn sẽ được hạ xuống độ sâu 5.500 mét để khoan vào đáy đại dương và thu khoảng 35 tấn bùn. Nếu thành công, đây sẽ là lần đầu tiên trên thế giới một tàu biển thu được đất hiếm từ độ sâu như vậy.
Toàn bộ quá trình, bao gồm cả việc đặt ống khoan, dự kiến kéo dài khoảng 3 tuần. Sau đó, tàu Chikyu sẽ vận chuyển lượng bùn thu được về đất liền Nhật Bản. Theo ước tính, mỗi tấn bùn có thể chứa khoảng 2 kg khoáng chất đất hiếm.
Hiện Trung Quốc vẫn là quốc gia chiếm phần lớn sản lượng đất hiếm toàn cầu. Tuy nhiên, đáy biển trong vùng đặc quyền kinh tế của Nhật Bản cũng được đánh giá là rất giàu tài nguyên này. Riêng khu vực quanh đảo Minami-Torishima ước tính có trữ lượng lên đến 16 triệu tấn đất hiếm, lớn thứ ba thế giới.
Các nguyên tố đất hiếm đặc biệt phong phú tại khu vực này bao gồm dysprosium - sử dụng trong nam châm của động cơ xe điện và gadolinium - dùng trong thanh điều khiển của lò phản ứng hạt nhân.
Chính phủ Nhật Bản đặt mục tiêu đưa đất hiếm khai thác từ khu vực Minami-Torishima vào sử dụng trong khu vực tư nhân từ năm 2028. Tuy nhiên, các đặc điểm địa chất cụ thể của khu vực hiện vẫn chưa được xác định rõ vì nằm dưới đáy biển có độ sâu từ 4.000 mét đến 6.000 mét so với mặt nước.
Trước đó, vào tháng 8 và tháng 9 năm 2022, JAMSTEC đã từng khai thác thành công đất hiếm ngoài khơi tỉnh Ibaraki. Họ sử dụng một ống khoan đạt tới độ sâu 2.500 mét. Dự án lần này sẽ thử nghiệm ở độ sâu gấp đôi. Nếu cuộc thử nghiệm thành công, Nhật Bản sẽ tiến tới khai thác thương mại quy mô lớn.
Ban đầu, dự án khai thác tại Minami-Torishima được lên kế hoạch cho năm tài khóa 2024, nhưng phải lùi sang năm 2025 do chậm trễ trong việc bàn giao ống khoan từ một công ty Anh sản xuất. Việc bàn giao này đã hoàn tất vào tháng 5, tạo điều kiện cho quá trình khai thác thử bắt đầu vào tháng 1.
Tổng chi phí cho ống khoan và các thiết bị liên quan lên đến khoảng 12 tỷ yên (tương đương 83,3 triệu USD hay 2.177 tỷ VNĐ).
Một cuộc khai thác thử nghiệm khác dự kiến sẽ được tiến hành vào năm 2027, kéo dài hơn 1 tháng và thu khoảng 1.000 tấn bùn. Các quan chức Nhật Bản cũng có kế hoạch xây dựng một nhà máy tinh chế ngay tại đảo Minami-Torishima nhằm giảm chi phí và thuận tiện hơn trong việc vận chuyển đất hiếm về đất liền.
Theo Nikkei Asia
