Thai Airways, hãng hàng không quốc gia Thái Lan, từng là niềm tự hào vùng Đông Nam Á với dịch vụ cao cấp và mạng lưới bay toàn cầu, song kể từ năm 2012 lại liên tục báo lỗ. Đến năm 2020, dưới áp lực tài chính nghiêm trọng, Thai Airways buộc phải xin bảo hộ phá sản và theo đuổi chương trình tái cấu trúc dài hơi – hành trình đau thương nhưng đầy cảm hứng.
Bước sang năm 2010, Thai Airways thực hiện một chuỗi mua máy bay mới Boeing và Airbus mà không quản lý tốt chi phí hoạt động. Kết quả, hãng liên tục thua lỗ 2,11 tỷ baht năm 2017, 11,6 tỷ baht năm 2018 và 12 tỷ baht năm 2019. Số nợ tích lũy lên tới khoảng 240 tỷ baht vào tháng 5/2020 - đỉnh điểm của sự sụp đổ hình tượng vốn được coi là niềm tự hào của ngành hàng không ĐNÁ.
Tháng 5/2020, khi dịch COVID-19 phong tỏa ngành hàng không toàn cầu, Thai Airways chính thức nộp đơn xin bảo hộ phá sản tại tòa án Bangkok. Chính phủ và tòa án chấp thuận đề án tái cấu trúc, với kế hoạch chuyển một phần nợ thành vốn cổ phần, tái cơ cấu toàn diện nhân sự, hạ tầng…, theo Reuters. Nhân sự bị cắt giảm từ khoảng 30.000 xuống 17.000 người.
Lá đơn xin bảo hộ phá sản và tái cơ cấu của Thai Airways khiến cả thế giới giật mình. Việc cho phép hãng bay này tái cấu trúc doanh nghiệp là bước đi khó khăn của xứ Chùa Vàng, khi giới chức nước này đã phải giảm tỷ lệ sở hữu đối với Thai Airways xuống dưới 49%. Theo đó, Thai Airways chính thức không còn là doanh nghiệp nhà nước, dù Chính phủ Thái Lan vẫn là cổ đông chính giữ tiếng nói quan trọng.
Thời điểm khó khăn nhất, Thai Airways thậm chí đã phải tháo ghế ngồi trên những chiếc máy bay cũ đã ngừng hoạt động để rao bán. Ba mươi cặp ghế với 3 tông màu chủ đạo, bao gồm tím, hồng, vàng đã được đại diện hãng bay này đăng tải trên trang Facebook TG Warehouse Sale thông qua hình thức livestream trực tuyến.
Thu hút một lượng lớn những người muốn được trải nghiệm, sờ tận tay và sở hữu những món đồ từng được sử dụng trên các chuyến bay quốc gia, những chiếc ghế hạng phổ thông có giá 35.000 baht/cặp đã được bán hết chỉ trong chưa đầy một phút. Tổng giá trị Thai Airways thu được lên tới 1.050.000 baht.
Đại diện hãng cho biết những chiếc ghế này đã được vệ sinh kỹ lưỡng, trang bị dây đeo an toàn và có thể ngả sau tới 15cm nếu được gắn cố định vào sàn. Chúng sẽ được giao tận tay người mua.
Việc rao bán những chiếc ghế tháo dỡ từ máy bay cũ Airbus A330-300 là một phần của quá trình tái cơ cấu Thai Airways. Từ 2021 đến 2023, hãng đã thực hiện loạt biện pháp như chuyển nợ thành cổ phần, phát hành cổ phiếu mới để tăng vốn chủ sở hữu, cắt giảm chi phí hoạt động và cơ cấu lại đội tàu. Đến cuối năm 2023, bất chấp dịch bệnh, Thai Airways đã ghi nhận lợi nhuận hoạt động liên tục mỗi quý, đánh dấu bước đi đầu tiên hướng đến ổn định.
Mới đây nhất, tờ Nikkei Asia đưa tin Thai Airways thông báo chính thức rời khỏi chương trình tái cấu trúc tại tòa án phá sản, với mục tiêu sẽ tái niêm yết cổ phiếu vào đầu tháng 8/2025 . Theo Reuters, hãng đã trả khoảng 94 tỷ baht nợ trong số 190 tỷ baht tổng cộng. Số còn lại 96 tỷ bath (tương đương 3 tỷ USD) sẽ trả trong 10 năm tới. Ngòi nổ tín dụng chính thức được tháo dỡ.
Ngay sau phán quyết của tòa án, công ty có 63 năm lịch sử hình thành và phát triển đã nhanh chóng tổ chức cuộc họp Hội đồng quản trị đầu tiên vào chiều cùng ngày để bầu Chủ tịch mới và lên chiến lược trở lại Sở Giao dịch Chứng khoán Thái Lan (SET), dự kiến vào tháng 7/2025.
Ông Piyasvasti Amranand, Chủ tịch Ban Quản trị kế hoạch tái cơ cấu, cho biết: “Đã hơn 4 năm kể từ khi Thai Airways bước vào quá trình tái cơ cấu doanh nghiệp. Trước khi tái cơ cấu, vốn chủ sở hữu của chúng tôi âm tới 140 tỷ baht. Giờ đây, con số này đã là dương 55 tỷ baht, một minh chứng rõ ràng cho sự phục hồi thực sự của tổ chức”.
Được biết trong quý I/2025, Thai Airways ghi nhận lợi nhuận ròng 9,8 tỷ baht, gấp 4 lần cùng kỳ năm ngoái. Điều này chủ yếu đến từ số lượng hành khách tăng 11% lên 4,33 triệu, trong khi doanh thu tăng 12% lên 51,6 tỷ baht. Hãng hàng không kỳ vọng lượng hành khách sẽ đạt 16,1 triệu lượt trong cả năm 2025 và doanh thu đạt từ 180 đến 190 tỷ baht.
Câu chuyện của Thai Airways là ví dụ điển hình về sự sụp đổ và phục hồi trong ngành hàng không – nơi rất ít hãng có thể đứng dậy sau cú sốc nợ lớn và đại dịch toàn cầu. Đây không chỉ là dấu ấn cho Thái Lan, mà còn là tín hiệu tích cực cho ngành hàng không toàn cầu – nơi biến động và cạnh tranh trở nên khắc nghiệt hơn bao giờ hết.
Theo: Nikkei Asia, Reuters
