Trước căng thẳng cuộc biểu tình Los Angeles leo thang, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ cấm người biểu tình đeo khẩu trang - Ảnh: REUTERS
Ngày 8-6, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố sẽ cấm người biểu tình đeo khẩu trang trong các cuộc tuần hành. “Từ giờ trở đi, KHÔNG ĐƯỢC ĐEO KHẨU TRANG tại các cuộc biểu tình. Những người này đang che giấu điều gì, và tại sao?”, ông viết trên Truth Social.
Trong một bài viết khác, ông gọi người biểu tình là “kẻ gây rối và nổi loạn”, nhấn mạnh: “NHỚ LẤY, KHÔNG ĐƯỢC ĐEO KHẨU TRANG!”, đồng thời chỉ trích Thống đốc California Gavin Newsom và Thị trưởng Los Angeles Karen Bass.
Tuyên bố của ông Trump được đưa ra trong bối cảnh các cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư tại Los Angeles ngày càng căng thẳng, do đó lập tức thu hút sự chú ý của dư luận.
Nhiều người thắc mắc và lo ngại liệu lệnh cấm này của tổng thống có thể thành sự thật hay không?
Tuy nhiên theo trang kiểm chứng tin tức PolitiFact, nhiều chuyên gia pháp lý cho rằng không có bất kỳ cơ sở pháp lý nào để ông Trump đơn phương ra lệnh cấm khẩu trang trong biểu tình.
Bà Elly Page, cố vấn cao cấp tại Trung tâm Luật phi lợi nhuận quốc tế, cho biết Quốc hội chưa ban hành luật nào như vậy, nên ông Trump không thể đơn phương cấm khẩu trang.
Theo bà Rachel Moran - giáo sư luật hình sự tại Đại học St. Thomas, lệnh cấm khẩu trang đại trà đối với người biểu tình có thể vi phạm Tu chính án thứ nhất - quy định bảo vệ quyền tự do ngôn luận và hội họp.
“Không có bất kỳ quyền hạn nào cho phép tổng thống hình sự hóa việc đeo khẩu trang tập thể. Đây là quyết định thuộc về lập pháp, không phải hành pháp”, bà khẳng định.
Luật sư Jonathan Markovitz, thuộc Liên đoàn Tự do dân sự Mỹ (ACLU) Nam California, cũng bổ sung rằng các tòa án đã công nhận quyền ẩn danh trong một số trường hợp là cần thiết để bảo vệ quyền biểu đạt.
Thực tế nhiều bang tại Mỹ đã có luật cấm đeo khẩu trang từ thế kỷ 19-20, chủ yếu để đối phó với tổ chức Ku Klux Klan - nhóm cực đoan da trắng thường đeo mặt nạ để ẩn danh khi thực hiện các vụ tấn công phân biệt chủng tộc.
Đến nay một số bang vẫn còn giữ luật này, trong đó có Florida, North Carolina và Ohio. Các quy định này ngày nay thường áp dụng khi có hành vi phạm tội hay trong các cuộc biểu tình không được phép.
Dù vậy theo các chuyên gia, việc truy tố người đeo khẩu trang là rất hiếm. Ông Jay Stanley, chuyên gia của Liên đoàn Tự do dân sự Mỹ (ACLU), cho rằng các luật này dễ bị lạm dụng để nhắm vào người biểu tình, dùng để đàn áp các nhóm và phong trào “không được ưa chuộng”, làm dấy lên lo ngại về việc truy tố có chọn lọc.
Các tổ chức nhân quyền và giới học giả cảnh báo việc lạm dụng luật cấm khẩu trang có thể dẫn đến đàn áp những nhóm biểu tình ôn hòa và vi phạm quyền hiến định.
Một số dự luật liên bang cấm đeo khẩu trang - như “Đạo luật vạch mặt Hamas” (Unmasking Hamas Act) năm 2025 - đã được đưa ra tại Quốc hội nhưng không được thông qua.
Chính quyền ông Trump cũng từng yêu cầu các đại học như Columbia và Harvard cấm sinh viên đeo khẩu trang nếu muốn tiếp tục nhận tài trợ liên bang.
Rộ tin đồn Tổng thống Mỹ Donald Trump có chỉ số IQ chỉ 73
