Sáng 2/8, một ô tô đang lưu thông thì bất ngờ tông vào biển báo tại phường Pleiku, tỉnh Gia Lai. Người dân tiếp cận và phát hiện tài xế đang bất tỉnh trong ô tô - nghi bị đột quỵ - nên đã phá kính xe để đưa nạn nhân đi cấp cứu.
Đến trưa cùng ngày, tài xế P.V.Đ. (SN 1983) lái xe bán tải trên đường Đặng Văn Bi (TPHCM) bất ngờ tông vào cột điện, sau đó lao trúng người đàn ông đi xe máy trên vỉa hè.
Cơ quan chức năng phát hiện tài xế ô tô bất tỉnh trên xe nên thực hiện sơ cứu rồi chuyển vào bệnh viện, nhưng nạn nhân đã ngưng tim ngưng thở từ trước và tử vong, nghi đột quỵ.
Tài xế nghi đột quỵ trong xe ô tô, gây tai nạn ở TPHCM (Ảnh: Người dân cung cấp).
Làm sao nhận biết đột quỵ sớm, tránh nhầm lẫn?
Trước đó, vào chiều 31/7, ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học FPT, đã qua đời sau cơn ngừng tim ngoại viện đột ngột, khi mới 56 tuổi, để lại tiếc thương cho nhiều người.
Đây cũng là ba trong số nhiều trường hợp liên quan đến đột quỵ và đột tử được phát hiện thời gian gần đây, làm dấy lên lo ngại về mức độ nguy hiểm của căn bệnh này trong cộng đồng.
Trao đổi với phóng viên tại Hội nghị khoa học thường niên 2025 Bệnh viện Nhân dân Gia Định (TPHCM), diễn ra ngày 2/8, TS.BS CK2 Võ Văn Tân, Trưởng khoa Nội thần kinh của bệnh viện cho biết, đột quỵ đang có xu hướng trẻ hoá.
Ngoài thực tế độ tuổi mắc bệnh ngày càng trẻ, còn có việc người dân hiện tiếp cận bệnh viện dễ dàng hơn, nhiều phương tiện chẩn đoán hiện đại hơn, nên tỷ lệ phát hiện bệnh đột quỵ sớm cũng tốt hơn.
Bác sĩ Tân phân tích, có thực trạng người dân tiêu thụ nhiều thức ăn nhanh và nước uống ngọt có gốc đường tự do… Ngoài ra, giới trẻ trong xã hội hiện đại đang chịu áp lực nhiều từ công việc, gia đình… Áp lực đó gây cho họ sự lo lắng, đẩy nhanh tiến trình xơ hóa mạch máu.
Đây là một trong những nguyên nhân khiến bệnh trẻ hóa.
Làm sao để phân biệt đột quỵ và bệnh thông thường khi có những triệu chứng chồng lấp nhau?
Bác sĩ Tân hướng dẫn, khi bệnh nhân chóng mặt nhưng vẫn đi lại và giữ được thăng bằng thì thường do tình trạng rối loạn tiền đình ngoại biên. Nhưng nếu chóng mặt có kèm nuốt sặc và bệnh nhân đi bị té ngã, đau đầu, không thể giữ thăng bằng, thì đó là triệu chứng của đột quỵ.
"Triệu chứng đầu tiên dễ nhận thấy của đột quỵ là tình trạng thiếu máu não, tê tay chân, yếu nửa người trong nửa tiếng hoặc 2-3 tiếng. Bệnh nhân sau đó bình phục nên đa phần chủ quan, nhưng đó là chỉ dấu đột quỵ quan trọng. Một dấu hiệu khác là việc bệnh nhân thay đổi giọng nói", bác sĩ Tân chỉ ra.
Những hành động sai lầm
Cũng theo bác sĩ Tân, trong dân gian, khi thấy có dấu hiệu khu trú như liệt nửa mặt, chóng mặt… người ta thường nói là "trúng gió" mà không biết đột quỵ. Lúc này, họ lấy vật cứng cạo vô người, màu đỏ nổi lên là "ra gió", gây sang chấn lên da tạo nên những mảng đỏ.
Bác sĩ đặc biệt khuyến cáo, khi phát hiện bệnh nhân hôn mê hoặc lơ mơ, phải đưa nhanh đến các cơ sở y tế gần nhất. Cần tránh trường hợp dùng mẹo như chích máu đầu ngón tay, vắt chanh vào miệng… hoàn toàn không phù hợp với khoa học hiện đại và làm mất thời gian vàng điều trị đột quỵ.
Vì khi bệnh nhân hôn mê sẽ ảnh hưởng đường nuốt, nếu nặn chanh không may vào đường thở có thể làm bệnh nhân co thắt đường hô hấp và lâm vào tình trạng "chết ngạt trên cạn".
Một bệnh nhân nhập viện với các đầu ngón tay bị người thân cắt sâu để trị đột quỵ (Ảnh: BS).
Để điều trị đột quỵ phải dựa vào nguyên nhân. Theo bác sĩ, nguy cơ chủ yếu của đột quỵ tim đến từ việc xơ vữa mạch máu, với các yếu tố đi kèm như tăng huyết áp, đái tháo đường, rồi loạn mỡ máu… Để phát hiện các tình trạng này, người dân cần tầm soát sức khỏe định kỳ.
Đột quỵ nhồi máu não xuất phát từ việc bị tắc mạch làm gián đoạn lưu thông máu, gây thiếu oxy và tổn thương tế bào não. Còn đột quỵ xuất huyết não do vỡ mạch máu.
"Đột quỵ nhồi máu não chiếm 70-85% số ca đột quỵ. Bệnh nhân đến trong thời gian vàng sẽ được tái thông bằng thuốc, hoặc dùng dụng cụ tắc mạch máu để lấy cục máu đông ra ngoài, sau đó tiến hành hồi sức, phục hồi chức năng...
Cần can thiệp các bệnh nhân đột quỵ càng sớm càng tốt, trong thời gian vàng để tăng tỷ lệ sống", bác sĩ Võ Văn Tân nói.
Phát biểu tại Hội nghị khoa học thường niên 2025, TS.BS Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định cho biết, Hội nghị quy tụ 16 phiên hội thảo chính, 5 phiên vệ tinh với hơn 110 bài báo cáo khoa học đến từ các nhà nghiên cứu, chuyên gia đầu ngành, cập nhật nhiều kiến thức mới trong các lĩnh vực mà một bệnh viện đa khoa thường gặp.
Ngoài ra, còn có phiên báo cáo bằng tiếng Anh cùng với cuộc thi poster trình bày các ca lâm sàng thực tế, làm phong phú và đa chiều cho sự kiện.
TS.BS Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Bệnh viện Nhân dân Gia Định phát biểu tại hội nghị (Ảnh: BTC).
Hội nghị năm nay không chỉ là nơi chia sẻ tri thức, mà còn là diễn đàn khẳng định cam kết của Bệnh viện Nhân dân Gia Định trong việc tiên phong đổi mới, kết nối cộng đồng y khoa và hướng tới sự phát triển bền vững vì sức khỏe cộng đồng.
