Ảnh minh họa - Ảnh: VGP
Tại họp báo quý II/2025 của Bộ Tài chính, ông Mai Sơn - Phó Cục trưởng Cục Thuế - cho biết, Dự thảo Luật Quản lý thuế sửa đổi đang được lấy ý kiến rộng rãi, trong đó có nội dung đáng chú ý là xóa bỏ thuế khoán từ ngày 1/1/2026 và thay thế bằng cơ chế phân nhóm hộ kinh doanh theo doanh thu.
Đây là bước đi thực hiện theo Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời tạo môi trường cạnh tranh bình đẳng giữa các thành phần kinh tế, giảm chênh lệch nghĩa vụ thuế giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp.
Xóa bỏ thuế khoán để tạo công bằng và minh bạch
Hiện nay, nhiều hộ kinh doanh nhỏ như hàng quán, tiểu thương tại các chợ dù doanh thu thực tế dưới hoặc chỉ nhỉnh hơn ngưỡng chịu thuế vẫn phải đóng mức thuế khoán cố định. Điều này khiến nghĩa vụ thuế giữa các hộ không phản ánh đúng thực tế kinh doanh.
Theo ông Mai Sơn, việc bỏ thuế khoán nhằm khắc phục bất cập này, đồng thời khuyến khích các hộ nâng cao ý thức ghi chép sổ sách, sử dụng hóa đơn điện tử, tiến tới quản lý thuế hiện đại, minh bạch hơn.
Thay vào đó, Dự thảo Luật Quản lý thuế đề xuất chia hộ, cá nhân kinh doanh thành 4 nhóm doanh thu để áp dụng phương pháp quản lý phù hợp với từng quy mô:
Nhóm 1 dự kiến sẽ gồm các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu dưới ngưỡng chịu thuế, tức dưới 200 triệu đồng/năm, áp dụng từ 2026.
Nhóm 2 là các hộ, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ 200 triệu đồng đến dưới 1 tỷ đồng/năm.
Nhóm 3 là các hộ, cá nhân kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng có doanh thu 1 - 3 tỷ đồng/năm và lĩnh vực thương mại, dịch vụ có doanh thu 1 - 10 tỷ đồng/năm.
Còn lại là nhóm 4, có doanh thu trên 10 tỷ đồng.
Khuyến khích hóa đơn điện tử, tăng ngưỡng miễn thuế
Theo dự thảo, nhóm 1 và nhóm 2 sẽ được khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử và chỉ cần ghi chép thu chi theo mẫu kế toán đơn giản do Bộ Tài chính cung cấp. Nhóm 2 sẽ có lộ trình áp dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế hoặc hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền từ năm 2027–2028.
Trong khi đó, nhóm 3 và nhóm 4 sẽ bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền khi bán hàng, cung cấp dịch vụ. Nhóm 3 dự kiến áp dụng kế toán đơn giản, còn nhóm 4 sẽ thực hiện chế độ kế toán như doanh nghiệp vừa và nhỏ.
Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính) trao đổi tại họp báo - Ảnh: VGP/HT
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng dự kiến tăng ngưỡng doanh thu không chịu thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân lên nhất gấp đôi mức 200 triệu đồng/năm. Đồng thời, sửa đổi tỷ lệ % thuế thu nhập cá nhân cho hộ, cá nhân kinh doanh phân biệt theo quy mô doanh thu; kiến nghị sửa đổi các chính sách pháp luật liên quan nhằm hỗ trợ hộ, cá nhân kinh doanh phát triển.
Tại phiên chất vấn Quốc hội ngày 19/6, Phó Thủ tướng Chính phủ Hồ Đức Phớc cho rằng xóa bỏ thuế khoán là chủ trương đúng, góp phần minh bạch nghĩa vụ thuế và chống thất thu ngân sách. Tuy nhiên, Bộ Tài chính cần thiết kế chính sách thuế linh hoạt, không gây khó khăn cho hộ nghèo, hộ kinh doanh nhỏ, đồng thời khuyến khích các hộ có doanh thu lớn phát triển thành doanh nghiệp.
Phó Thủ tướng lưu ý, với các hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng và địa điểm kinh doanh ổn định, nên áp dụng hóa đơn, vừa minh bạch, chống thất thu, vừa tạo điều kiện cho các hộ kinh doanh lớn mạnh, trở thành doanh nghiệp. Ngược lại, với các hộ dưới 1 tỷ đồng, có thể áp dụng phương pháp khoán linh hoạt để giảm áp lực hành chính, tránh gây thiệt thòi do không có hóa đơn đầu vào để khấu trừ thuế.