23/06/2025 13:00

Nguy cơ Mỹ sa lầy ở Trung Đông

Việc Mỹ ném bom các cơ sở hạt nhân ở Iran là dấu hiệu bắt đầu hồi kết của cuộc xung đột Israel - Iran hay là khởi đầu của một giai đoạn thậm chí còn thảm khốc hơn nữa?

Khi Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu phát biểu vào sáng 22-6 từ văn phòng của mình, thay vì sử dụng tiếng Hebrew thì ông đã dùng tiếng Anh và dành nhiều lời khen ngợi cho Tổng thống Donald Trump sau khi Nguy cơ Mỹ sa lầy ở Trung Đông - Ảnh 2. Sau màn ném bom của Mỹ, Iran kiềm chế hay trả đũa?ĐỌC NGAY

Tuy nhiên, đổi lại nước Mỹ cũng bị sa lầy ở các chiến trường này. Có lẽ đây cũng không phải là một sự lựa chọn của chính quyền Tổng thống Trump, bởi vì ông thường xuyên chỉ trích chính sách đối với Afghanistan của những người tiền nhiệm. Cả hai bên có thể đang cân nhắc về các bước kế tiếp, tránh "sa lầy" vào một cuộc chiến tổng lực.

Song, ngoài các biện pháp ngoại giao, Iran có thể thúc đẩy "trục kháng chiến" trả đũa Mỹ bao gồm các lực lượng đồng minh của Iran trong khu vực như Hezbollah ở Lebanon, Hamas ở Gaza và Houthi ở Yemen. Mặc dù họ đã bị suy yếu đáng kể, nhưng các nhóm này vẫn có khả năng gây ra một số gián đoạn đáng kể đối với các hoạt động hàng hải trong khu vực.

Một kịch bản mà các nhà chính trị cứng rắn Iran ưa chuộng là đóng eo biển Hormuz nằm ngay vịnh Ba Tư - nơi khoảng 20% lượng dầu được giao dịch trên toàn cầu đi qua. Bất kỳ sự gián đoạn nào ở đó đều có thể khiến giá dầu tăng vọt trên toàn thế giới và ảnh hưởng đến lạm phát ở Mỹ. Tất nhiên kịch bản này cũng gây nguy hại tới nền kinh tế Iran, vốn dựa vào xuất khẩu năng lượng.

Một kịch bản xung đột khác có thể có chính là các căn cứ, đại sứ quán hoặc quân nhân Mỹ ở các quốc gia như Iraq, Kuwait, Bahrain, Qatar và UAE có thể bị tấn công. Iran đã tuyên bố rõ ràng rằng "mọi công dân hoặc quân nhân Mỹ trong khu vực hiện đều là mục tiêu".

Giữa lời đe dọa và thực tế thực hiện vẫn còn khoảng cách, nhưng cũng đáng cảnh báo khi các căn cứ quân sự của Mỹ ở Qatar, UAE, Ả Rập Saudi, Bahrain hiện đều nằm trong tầm bắn của tên lửa hoặc tầm hoạt động máy bay không người lái tự sát Shahed của Iran.

Một nghịch lý khác của việc Mỹ muốn tấn công cơ sở hạt nhân Iran để loại trừ chương trình hạt nhân của nước này, nhưng lại có thể khuyến khích nước này tăng tốc chương trình phát triển vũ khí hạt nhân.

Không chỉ Iran mà một số quốc gia khác trên thế giới càng tin rằng nếu họ thành công trong việc sở hữu vũ khí hạt nhân thì các quốc gia sẽ e ngại tấn công họ hơn. Trường hợp của Triều Tiên luôn là một ví dụ mà nhiều quốc gia khác phải xem xét.

Sự chênh lệch về sức mạnh giữa Iran với Mỹ - Israel hiện nay khiến Tehran phải cân nhắc về cách phản ứng, song chắc chắn họ sẽ phải bắt bên kia trả giá theo một cách nào đó. Chủ nghĩa hiện thực trong quan hệ quốc tế luôn đầy bạo lực và tàn nhẫn, khi luật pháp quốc tế không được thượng tôn.

Iran, Israel không kích nhau dữ dội

Theo truyền thông nhà nước Iran, ngày 22-6, ngay sau khi bị Mỹ tấn công, Tehran đã đáp trả bằng cách tấn công tên lửa vào nhiều mục tiêu ở Israel. Những địa điểm bị Iran nhắm tới bao gồm sân bay quốc tế Ben Gurion, căn cứ hậu cần và nhiều trung tâm chỉ huy quân sự. Ít nhất 10 địa điểm bị ghi nhận trúng tên lửa Iran, trong đó có một số tòa nhà dân sự, khiến khoảng 20 người bị thương.

Israel nhanh chóng đáp trả. Người phát ngôn quân đội Israel (IDF) cho biết lực lượng này đã thực hiện hàng chục cuộc tấn công vào Iran trong ngày 22-6, nhắm vào nhiều mục tiêu quân sự ở các thành phố Isfahan, Bushehr, Ahvaz và Yazd.

Người này tuyên bố cuộc tấn công ở Yazd đã đánh trúng một kho chứa tên lửa đạn đạo Khorramshahr. Các cuộc tấn công ở Isfahan, Bushehr và Ahvaz cũng nhắm vào các hệ thống phóng tên lửa, cơ sở sản xuất khí tài phòng không và một kho chứa máy bay không người lái (drone). Phía Iran hiện đã xác nhận các cuộc tấn công của Israel vào Yazd và Bushehr.

NGỌC ĐỨC

Xung đột Iran - Israel sáng 23-6: Lúc 7h30 sáng nay, Israel nói phát hiện tên lửa Iran đang lao tới

Sáng 23-6 (giờ Việt Nam), xung đột Iran - Israel tiếp tục nóng với những diễn biến đáng chú ý như: Ông Trump nhắn nhủ người dân Iran 'Hãy làm cho Iran vĩ đại trở lại'; Iran đe dọa các căn cứ Mỹ ở Trung Đông. Tuổi Trẻ Online tiếp tục cập nhật.