EU đối đầu với Mỹ về Greenland

Tổng thống Macron (trái) bắt tay với lãnh đạo Greenland JensFrederik Nielsen trong buổi họp báo ngày 15-6 - Ảnh: AFP

Ngày 15-6, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã có chuyến thăm Greenland, tuyên bố mang theo "thông điệp hòa bình và hữu nghị" từ Pháp và Liên minh châu Âu (EU) đến hòn đảo Bắc Cực này - nơi Tổng thống Mỹ Donald Trump mong muốn giành được bằng cách này hay cách khác.

Từ góc nhìn của Đan Mạch, chuyến thăm của ông Macron còn mang ý nghĩa chiến lược. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen cho biết đây là "một minh chứng nữa cho sự đoàn kết của châu Âu".

Trái lại, Đan Mạch có lập trường cứng rắn hơn với Mỹ trong những tuần gần đây. Trong bài phát biểu hôm 5-6 nhân ngày Quốc khánh Đan Mạch, bà Frederiksen đã gọi những động thái của Washington - một trong những đồng minh thân cận nhất của quốc gia này - là "áp lực không thể chấp nhận được", đồng thời khẳng định Đan Mạch sẽ đứng vững và không khuất phục.

Chuyến thăm của ông Macron cũng tương phản với chuyến thăm của Phó tổng thống Mỹ J. D. Vance và phu nhân đến Greenland hôm 28-3. Vào thời điểm đó mọi hoạt động tiếp đón đại diện Mỹ chỉ giới hạn trong phạm vi căn cứ quân sự Pituffik do vấp phải sự phản đối từ người dân và giới chức hòn đảo. Trong khi đó ông Macron lại nhận được lời mời chính thức từ lãnh đạo Greenland Jens-Frederik Nielsel và phát biểu trước đám đông.

Nhà nghiên cứu Florian Vidal tại Tổ chức Nghiên cứu Ifri (Pháp) đánh giá việc tranh thủ sự ủng hộ từ cường quốc hạt nhân duy nhất trong EU là cách để Đan Mạch phô diễn sức mạnh và nâng cao vị thế trước một nước Mỹ đột ngột trở nên tham vọng, theo báo The Guardian.

"Lập trường hiếu chiến hơn của chính quyền Tổng thống Trump là một cú sốc khiến Đan Mạch nhận thấy tầm nhìn của Pháp về một châu Âu tự chủ trở nên hợp lý hơn. Theo quan điểm của Bắc Âu, Pháp là một cường quốc quân sự có tiếng nói", ông Florian Vidal lập luận.

Có thể nói vấn đề Greenland là phép thử cho EU trước các thách thức toàn cầu. Trong đó chuyến thăm của ông Macron đóng vai trò như một trong những "phát súng tiên phong" đại diện cho sự chuyển mình của lục địa già. 

EU muốn chứng minh cho thế giới rằng họ là một người chơi chủ động, đồng thời cũng dám bảo vệ lợi ích địa chiến lược của mình, thậm chí ngay cả trước đồng minh thân cận là Mỹ.

Greenland muốn Mỹ và EU hợp tác khai khoáng, không loại trừ khả năng bắt tay Trung Quốc

Ngày 27-5, một quan chức cấp cao của Greenland kêu gọi các công ty khai khoáng Mỹ và châu Âu cần nhanh chóng đầu tư vào hòn đảo này, nếu không họ sẽ tìm kiếm sự hỗ trợ từ quốc gia khác, bao gồm Trung Quốc.