Tuy nhiên, theo truyền thông Israel, Alexander từ chối lời đề nghị gặp trực tiếp Thủ tướng Benjamin Netanyahu, trong bối cảnh thể trạng và tinh thần của anh được mô tả là “suy sụp”.
Edan Alexander, quê ở Tenafly, bang New Jersey (Mỹ), gia nhập quân đội Israel sau khi tốt nghiệp trung học năm 2022. Anh bị Hamas bắt cóc ngày 7/10/2023 trong cuộc tấn công xuyên biên giới vào miền nam Israel – sự kiện khởi đầu cho cuộc chiến dữ dội giữa Israel và Hamas tại Gaza.
Edan bị bắt khi đang ở lại căn cứ trong dịp nghỉ lễ Sabbath của người Do Thái. Việc anh được thả là lần trao trả con tin đầu tiên kể từ khi Israel nối lại các cuộc tấn công dữ dội vào Gaza hồi tháng 3/2025, phá vỡ thỏa thuận ngừng bắn kéo dài tám tuần. Các cuộc không kích kể từ đó đã khiến hàng trăm người thiệt mạng.
Trong tuyên bố bằng video, Thủ tướng Netanyahu gọi đây là “khoảnh khắc đầy xúc động”, đồng thời nhấn mạnh sự trở về của Edan là kết quả của “áp lực quân sự từ Israel và áp lực chính trị từ Tổng thống Trump – một sự kết hợp mang tính chiến thắng”.
“ Hôm nay, Edan Alexander đã trở về nhà. Chúng tôi ôm chặt cậu ấy và cả gia đình cậu ấy”.
Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Việc trả tự do cho Edan là kết quả của nỗ lực đàm phán bốn bên giữa Hamas, Mỹ, Qatar và Ai Cập. Doha và Cairo đều ca ngợi động thái này là “cử chỉ tích cực” có thể thúc đẩy quá trình đàm phán về số con tin còn lại – được cho là 58 người – hiện vẫn bị giữ tại Gaza.
Về phần mình, Hamas tuyên bố việc phóng thích Edan là “thiện chí” gửi tới Tổng thống Mỹ Donald Trump, người đang có chuyến thăm khu vực trong tuần này.
Ông Trump viết bằng chữ in hoa trên nền tảng mạng xã hội của mình. “Edan Alexander, con tin người Mỹ tưởng đã thiệt mạng, sắp được Hamas trả tự do. Tin tuyệt vời!”
Tổng thống Trump bắt đầu chuyến công du Trung Đông
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 12/5 bắt đầu chuyến công du ba nước Trung Đông gồm Ả-rập Xê Út, Qatar và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE). Ban đầu, ông Trump dự định sử dụng chuyến đi này để kêu gọi các nước vùng Vịnh giàu có đầu tư hàng tỷ USD vào Mỹ. Tuy nhiên, giờ đây, ông đang phải đối mặt với hàng loạt khủng hoảng địa chính trị đang leo thang.
“Thế giới hôm nay an toàn hơn nhiều so với một tuần trước – và hơn cả sáu tháng trước,” ông Trump tuyên bố với báo giới, thể hiện sự tự tin cao độ khi nói về các thách thức đối ngoại – từ căng thẳng Nam Á, cuộc chiến tại Ukraine, đến vấn đề trừng phạt Syria.
Dù vậy, phía sau cánh cửa kín, các lãnh đạo vùng Vịnh như Thái tử Ả-rập Mohammed bin Salman, Quốc vương Qatar Sheikh Tamim al-Thani và Tổng thống UAE Mohammed bin Zayed lại quan tâm đến những vấn đề cụ thể hơn: chiến sự ở Gaza, chương trình hạt nhân Iran và căng thẳng giữa Ấn Độ - Pakistan.
Văn phòng Thủ tướng Benjamin Netanyahu nhấn mạnh họ không chấp nhận bất kỳ lệnh ngừng bắn hay trao đổi tù nhân nào để đổi lấy việc thả con tin. Tuyên bố của ông Netanyahu nêu rõ: “ Đàm phán sẽ tiếp tục trong lúc chiến sự diễn ra và chuẩn bị leo thang".
Bên cạnh đó, ông Trump cũng cho biết đang xem xét dỡ bỏ các lệnh trừng phạt với chính quyền Syria nhằm “tạo cơ hội mới”. Đây là vấn đề được cả ba nước vùng Vịnh đặc biệt quan tâm.
Tổng thống Trump khẳng định ông đã giúp ngăn chặn một cuộc chiến toàn diện giữa Ấn Độ và Pakistan, khi căng thẳng giữa hai quốc gia sở hữu vũ khí hạt nhân đang ở mức nguy hiểm nhất trong sáu năm qua.
“Tôi nói với họ rằng: nếu dừng lại, chúng tôi sẽ tăng cường thương mại. Nếu không dừng, sẽ không có thương mại gì cả. Chưa ai từng dùng thương mại như tôi".
Tuy nhiên, tình hình vẫn rất mong manh. Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi cảnh báo rằng nước ông chỉ “tạm ngừng” hành động quân sự và sẽ đáp trả nếu có thêm các vụ tấn công khủng bố.
Khi đến Trung Đông, ông Trump mang theo hy vọng đạt thỏa thuận hạt nhân với Iran. Đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff vừa kết thúc vòng đàm phán thứ tư tại Oman với Ngoại trưởng Iran Abbas Araghchi. Dù vậy, chính quyền Trump vẫn chưa có lập trường rõ ràng về việc Iran có được phép làm giàu uranium cho mục đích dân sự hay không.
Ngoài ra, cũng chưa rõ liệu Trump có yêu cầu Iran chấm dứt hỗ trợ Hamas, Hezbollah và phiến quân Houthi trong khuôn khổ thỏa thuận hay không.
Một điểm nhấn khác trong chuyến công du là nỗ lực thuyết phục Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy gặp nhau tại Istanbul trong tuần này để đàm phán chấm dứt chiến sự. Ông Trump thậm chí cân nhắc thay đổi lịch trình để bay đến Thổ Nhĩ Kỳ nếu cần thiết.
Tuy nhiên, các đồng minh Ukraine vẫn hoài nghi. “Nếu không có lệnh ngừng bắn, thì không thể đàm phán dưới làn đạn,” Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Kaja Kallas nói tại hội nghị ở London, nhấn mạnh rằng phía Nga hiện không thể hiện thiện chí hòa bình.