Tổng thống Mỹ Trump chào đón Tổng thống Nga Putin tại Alaska ngày 15-8 - Ảnh: REUTERS
Theo các nguồn thạo tin của trang Axios, các điều kiện hòa bình mà Tổng thống Nga Vladimir Putin đặt ra trong hội nghị thượng đỉnh với Tổng thống Mỹ Donald Trump bao gồm việc Ukraine rút hoàn toàn khỏi hai tỉnh Donetsk và Luhansk.
Trong cuộc điện đàm tối 15-8 (giờ Mỹ), ông Trump và đặc phái viên Steve Witkoff đã tóm tắt cho Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky và các nhà lãnh đạo Anh, Pháp, Đức, Ý, Phần Lan, NATO cùng Ủy ban châu Âu về lập trường của ông Putin.
Cả hai cho biết ông Putin đã yêu cầu Ukraine rút khỏi hai trong bốn khu vực mà Nga đơn phương tuyên bố chủ quyền gồm Donetsk và Lugansk. Đến nay Nga kiểm soát gần như toàn bộ Lugansk, nhưng chỉ khoảng 3/4 tỉnh Donetsk.
Một nguồn tin khác cho hay ông Trump cũng nói ông Putin đã "bày tỏ thiện chí" sẽ ngừng tiến quân ở Kherson và Zaporizhzhia như một sự nhượng bộ, để đổi lấy việc Ukraine rút khỏi Donetsk.
Donetsk và Lugansk nằm ở phía đông Ukraine, giáp biên giới Nga và tạo thành một vùng lớn hơn có tên Donbass.
Tờ Washington Post cho hay cuộc gọi tối 15-8 của ông Trump với các lãnh đạo châu Âu kéo dài hơn 1 tiếng rưỡi. Tờ này cũng mô tả bầu không khí là căng thẳng hơn cuộc điện đàm có thành phần tương tự trước thượng đỉnh Trump - Putin.
Một nguồn tin của Reuters tiết lộ ông Zelensky đã phản ứng mạnh, nói rằng việc rút quân khỏi Donetsk "là không thể" và "từ chối yêu cầu này".
Điều quan trọng là Tổng thống Trump sẽ gặp Tổng thống Zelensky vào ngày 18-8 tại Washington.
Cuộc gặp dự kiến căng thẳng khi ông Trump có thể tìm cách buộc Ukraine chấp nhận điều khoản hòa bình của Nga, dẫn tới nguy cơ tái diễn cảnh cãi tay đôi nếu cả hai bên không kiềm chế cảm xúc, theo giới quan sát.
"Tôi nghĩ chúng ta đã khá gần với một thỏa thuận", ông Trump trả lời kênh NBC trong một cuộc phỏng vấn sau cuộc gặp ông Putin và nói thêm: "Ukraine phải đồng ý. Có thể họ sẽ nói 'không'".
Khi được hỏi sẽ khuyên Tổng thống Zelensky nên làm gì, Tổng thống Trump trả lời: "Phải đạt được một thỏa thuận. Nga là một cường quốc rất lớn, còn họ thì không".
Các nguồn tin cho biết ông Trump cũng đã nói với các nhà lãnh đạo châu Âu rằng ông muốn sắp xếp một hội nghị thượng đỉnh ba bên với ông Putin và ông Zelensky sớm nhất vào ngày 22-8 tới.
Tuy nhiên dựa trên các điều kiện của Tổng thống Putin, một bước đột phá lớn như vậy dường như khó có thể xảy ra.
Một nguồn tin Ukraine cho biết phía Mỹ có vẻ đang tin rằng Tổng thống Putin sẵn sàng đàm phán về một số khu vực nhỏ của vùng Sumy và Kharkov ở Ukraine đang dưới sự kiểm soát của Nga, để đổi lấy việc Ukraine rút khỏi hai vùng trên.
Theo giới quan sát, mặc dù Tổng thống Trump gọi cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Putin là một thành công, đồng thời cho biết ông và ông Putin đã đồng ý về hầu hết các vấn đề, nhà lãnh đạo Nga vẫn giữ nguyên hầu hết các yêu cầu tối đa của mình về lãnh thổ Ukraine.
Axios: Ông Putin đề nghị Mỹ công nhận chủ quyền ở Donbass
Theo trang Axios, các đề xuất của Nga cho thấy Matxcơva đang muốn "nhận nhiều hơn" trong vấn đề lãnh thổ, điều mà Nga có thể lập luận là hợp lý vì họ có lợi thế quân sự.
Tổng thống Putin cũng yêu cầu Mỹ công nhận chủ quyền của Nga tại các khu vực Ukraine mà Nga sẽ giành được theo một thỏa thuận hòa bình, theo nguồn tin.
Người này còn cho biết nhà lãnh đạo Nga đã nói rằng ông sẵn sàng thảo luận về các đảm bảo an ninh cho Ukraine. Tuy nhiên ông Putin đã đề cập đến Trung Quốc như một trong những bên bảo lãnh tiềm năng, ám chỉ rằng ông sẽ phản đối một lực lượng an ninh chỉ bao gồm quân đội các nước NATO.
Tổng thống Trump thông báo nội dung thượng đỉnh Alaska cho ông Zelensky
