Tổng thống Nga Vladimir Putin chủ trì cuộc họp về các vấn đề kinh tế tại Matxcơva hôm 12-8 - Ảnh: REUTERS
Trong bối cảnh hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga tại Alaska dự kiến diễn ra ngày 15-8, Matxcơva vừa tái khẳng định lập trường cứng rắn về điều kiện chấm dứt chiến tranh Ukraine, đồng thời công khai chỉ trích các động thái ngoại giao của châu Âu nhằm giải quyết xung đột là "không đáng kể" và mang tính cản trở.
Quan điểm của Nga không đổi
Hãng tin Reuters dẫn lời Phó phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga Alexei Fadeev ngày 13-8 tuyên bố lập trường của Nga "vẫn không thay đổi", kể từ khi Tổng thống Nga Vladimir Putin đưa ra các điều kiện ngừng bắn tại Bộ Ngoại giao Nga hôm 14-6-2024.
"Lập trường của Nga vẫn không thay đổi, và nó đã được nêu rõ ngay tại hội trường này vào hơn một năm trước, cụ thể là ngày 14-6-2024", ông phát biểu khi một số hãng truyền thông cho rằng Nga sẵn sàng thỏa hiệp về yêu cầu nhượng bộ lãnh thổ.
Khi đó, trong phát biểu được coi là đầy đủ nhất về một giải pháp hòa bình tiềm năng, ông Putin yêu cầu Ukraine rút toàn bộ lực lượng khỏi các phần thuộc Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson mà Kiev vẫn kiểm soát; từ bỏ kế hoạch gia nhập Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO); cam kết duy trì vị thế trung lập; bảo đảm quyền và tự do của cộng đồng nói tiếng Nga tại Ukraine; và công nhận "thực tế" rằng Crimea, Luhansk, Donetsk, Zaporizhzhia và Kherson là một phần của Nga.
Nhà lãnh đạo Nga cũng nhấn mạnh những điều kiện này phải được ghi nhận trong các thỏa thuận quốc tế.
Ukraine đã nhiều lần bác bỏ các yêu sách trên, coi đây là "tối hậu thư vô lý" và khẳng định sẽ không bao giờ công nhận việc Nga chiếm đóng lãnh thổ.
Theo ước tính, nếu chấp nhận điều kiện của Matxcơva, Kiev sẽ phải nhượng thêm khoảng 21.000km². Tổng thống Zelensky khẳng định Nga phải đồng ý ngừng bắn trước khi bàn về lãnh thổ, ông sẽ bác bỏ mọi đề xuất rút quân khỏi vùng Donbass hoặc từ bỏ tuyến phòng thủ.
Chỉ trích các cuộc tham vấn ngoại giao của EU
Theo kế hoạch, ông Zelensky và các lãnh đạo châu Âu sẽ có cuộc họp trực tuyến với Tổng thống Trump ngày 13-8, nhằm thuyết phục nhà lãnh đạo Mỹ bảo vệ lợi ích của Kiev tại cuộc gặp với ông Putin.
Trước thềm cuộc gặp này, ông Fadeev đã chỉ trích các cuộc tham vấn ngoại giao giữa châu Âu và Ukraine là "không đáng kể về chính trị lẫn thực tiễn", cáo buộc Liên minh châu Âu (EU) "đang phá hoại" nỗ lực hòa giải của Washington và Matxcơva trước thềm thượng đỉnh, Hãng thông tấn AFP đưa tin.
"Người châu Âu chỉ ủng hộ bằng lời các nỗ lực ngoại giao của Washington và Matxcơva để giải quyết khủng hoảng liên quan đến Ukraine, nhưng trên thực tế EU đang phá hoại chúng", ông nói trong cuộc họp báo.
Tổng thống Zelensky được Thủ tướng Đức Friedrich Merz đón tiếp khi đến Berlin tham dự hội nghị trực tuyến giữa các nhà lãnh đạo châu Âu và Tổng thống Trump về xung đột Nga - Ukraine ngày 13-8 - Ảnh: REUTERS
Ngoài ra, việc hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga dự kiến diễn ra mà không có sự tham dự của Tổng thống Zelensky đang làm gia tăng lo ngại rằng Ukraine có thể bị ép đưa ra những nhượng bộ đáng kể, đặc biệt về lãnh thổ.
Trước đó, nhà lãnh đạo Ukraine đã kêu gọi một lệnh ngừng bắn toàn diện - đề xuất mà phía Nga đã bác bỏ.
Trước cuộc họp trực tuyến, ông Zelensky - người đã liên lạc với hơn 30 nhà lãnh đạo quốc tế trong những ngày qua - nhấn mạnh: "Cần phải gây sức ép lên Nga vì một nền hòa bình công bằng".
Trong khi đó, EU ngày 12-8 đã đưa ra tuyên bố khẳng định "quyền vốn có của Ukraine được tự quyết định vận mệnh của mình" và "biên giới quốc tế không được phép thay đổi bằng vũ lực".
Phản hồi, ông Fadeev cho rằng những tuyên bố này của EU "thực chất chỉ là một nỗ lực khác nhằm trì hoãn tiến trình giải quyết xung đột".
Ông cũng nói Nga sẽ theo dõi chặt chẽ hành động của các nước châu Âu để bảo đảm không có bước đi nào cản trở hội nghị thượng đỉnh, và việc đạt được các thỏa thuận mang tính xây dựng.
26 nhà lãnh đạo EU tuyên bố bảo vệ chủ quyền Ukraine trước cuộc gặp Trump - Putin
