Tờ Business Insider (BI) cho hay thông tin Microsoft sẽ cắt khoảng 3% tổng lực lượng lao động toàn cầu, tương đương khoảng 6.000 nhân viên, nhằm tái cơ cấu tổ chức và đẩy mạnh tính hiệu quả hoạt động đang thu hút sự chú ý.
Trước đó vào đầu năm 2025, Microsoft đã sa thải 2.000 nhân viên được đánh giá "hiệu suất thấp" và triển khai một kế hoạch cải thiện hiệu suất toàn cầu với thời hạn rõ ràng. Thế nhưng trong lần sa thải này, Microsoft nhắm đến cả những cấp bậc quản lý khiến nhiều người đặt câu hỏi chuyện gì đang diễn ra sau thành công của ChatGPT.
Xin được nhắc rằng năm 2024 là quãng thời gian thành công của Microsoft khi khơi mào làn sóng trí thông minh nhân tạo nhờ đầu tư sớm cho OpenAI, cha đẻ ChatGPT.
Theo BI, việc hàng loạt các tượng đài công nghệ từ Apple, Facebook (Meta), Google (Alphabet) cho đến Microsoft hết thời hoàng kim được cho là nguyên nhân chính dẫn đến áp lực tái cấu trúc doanh nghiệp.
Áp lực
Tờ The Times cho hay Microsoft đang đổ hàng chục tỷ USD vào hạ tầng AI, với mục tiêu đạt lợi thế cạnh tranh về điện toán đám mây và AI. Thế nhưng ưu thế đi đầu của Microsoft trong ngành đã không còn, đi kèm với áp lực chi phí-lợi nhuận khiến hãng phải cắt giảm nhân sự.
Tuy doanh thu quý vừa qua vẫn tăng trưởng (đạt 70,07 tỷ USD, vượt kỳ vọng), biên lợi nhuận mảng điện toán đám mây (Microsoft Cloud) đã giảm còn 69% so với 72% năm trước do khấu hao hạ tầng và chi phí vận hành tăng cao.
Báo cáo của Barclays nhận định việc cắt giảm nhân sự là "cam kết hướng tới tăng trưởng có lợi nhuận" khi phải bù đắp cho chi phí khổng lồ của AI và dữ liệu lớn.
Theo tờ New York Post, hãng Microsoft đang phải đối đầu với nhiều đối thủ mạnh, ví dụ như Google cũng đẩy mạnh AI nội bộ và tích hợp AI vào sản phẩm Google Cloud. Trong khi đó Meta và Elon Musk’s xAI: đều tăng tốc phát triển AI riêng.
Dù có lợi thế hợp tác với OpenAI, Microsoft vẫn cần tái phân bổ nguồn lực để duy trì sức cạnh tranh, đặc biệt khi các công ty khác cũng cắt giảm chi phí để đầu tư AI
Tờ BI cho hay Microsoft đang muốn tăng số lượng nhân viên trực tiếp chịu sự quản lý của mỗi cấp quản lý (span of control), giảm bớt các tầng lớp quản lý trung gian để đẩy nhanh quá trình ra quyết định và giảm chi phí hành chính.
Đây là xu hướng làm phẳng cấu trúc quản lý (flatten management) tương tự của các "ông lớn" công nghệ khác như Amazon và Google, khi cũng đã tiến hành giảm bớt các vai trò quản lý cấp trung để tập trung nguồn lực cho kỹ sư và các cá nhân đóng góp chính.
Nhiều kỹ sư được thăng chức làm quản lý dù chỉ có 1–2 người trực tiếp, dẫn đến hiệu suất quản lý kém và tạo ra quá nhiều tầng lớp phê duyệt không cần thiết. Thậm chí rất nhiều người lên làm quản lý nhưng vẫn dành phần lớn thời gian viết code và thiếu kỹ năng lãnh đạo.
Hiện một số lãnh đạo cấp cao của Microsoft đã tự đặt chỉ tiêu cụ thể về số lượng báo cáo trực tiếp cho mỗi quản lý.
Ngoài các lập trình viên, Microsoft cũng sẽ giảm các vị trí không phải lập trình để nâng cao tỷ lệ kỹ sư trên mỗi quản lý dự án (PM ratio), từ đó tăng tốc độ phát triển sản phẩm.
Đợt cắt giảm này diễn ra trong bối cảnh Microsoft đang tăng cường đầu tư vào trí tuệ nhân tạo, đồng thời muốn tối ưu hóa chi phí nhân sự nhằm giữ vững lợi nhuận trong dài hạn.
Trong khi đó, tờ GeekWire thì cho rằng môi trường vĩ mô không chắc chắn cũng khiến Microsoft phải tự chuẩn bị trước.
Ví dụ chính sách thắt chặt tiền tệ tại Mỹ và châu Âu đã làm tăng chi phí vốn của Microsoft trong khi khách hàng doanh nghiệp cân nhắc kỹ lưỡng hơn trước khi đầu tư nâng cấp hệ thống lên đám mây hoặc AI, ảnh hưởng đến tốc độ triển khai dự án và doanh thu tương lai.
Bão hòa
Không riêng gì Microsoft, hàng loạt các Big Tech hiện nay từ Apple, Facebook cho đến Google cũng đều đang đối mặt áp lực cắt giảm nhân sự do bão hòa.
Với Apple, rủi ro sản phẩm bão hòa ngày càng rõ nét khi tăng trưởng smartphone toàn cầu chậm lại. Số liệu của Lighreading cho thấy năm 2024, toàn cầu chỉ đạt khoảng 1,24 tỷ máy (tăng 6,4% so với 2023), trong đó quý IV/2024 chỉ tăng 2,4% đạt 331,7 triệu máy.
Theo IDC, tăng trưởng 2025 chỉ khoảng 4,6% (khoảng 1,3 tỷ máy) khi chu kỳ nâng cấp chậm lại. Riêng Apple, sản phẩm iPhone vẫn chiếm hơn 50% doanh thu nhưng đang tăng trưởng rất nhỏ. Doanh thu quý IV/2024 của iPhone chỉ đạt 46,2 tỷ USD, tăng 5,5% so với cùng kỳ năm trước.
Thậm chí báo cáo của IDC còn chỉ ra tổng lượng xuất xưởng của iPhone chỉ tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước.
Tương tự, ông lớn Meta (Facebook) cũng đối mặt sự thờ ơ từ người dùng. Meta công bố lượng bạn bè mới được thêm trên Facebook giảm mạnh, còn lượng chia sẻ công khai trên News Feed liên tục lao dốc, dù không công bố số cụ thể.
Khảo sát của Viện Pew cho thấy chỉ còn 32% số thanh thiếu niên Mỹ còn dùng Facebook.
Trong khi đó, Google cũng lần đầu tiên ghi nhận lượng truy vấn trên Safari – trình duyệt mặc định của iPhone – giảm xuống, một phần do người dùng thử chuyển sang chatbot AI như ChatGPT, Perplexity.
Phó chủ tịch cấp cao phụ trách dịch vụ của Apple, ông Eddy Cue khẳng định AI đang làm sụt giảm truy vấn tìm kiếm truyền thống, khi người dùng ưa chuộng cách hỏi thẳng chatbot để có câu trả lời nhanh và linh hoạt hơn.
Nhiều chuyên gia hiện khá lo ngại lời tuyên bố của ông Cue phản ánh tình hình AI đang xâm lấn miếng bánh tìm kiếm mà Google đã xây dựng suốt 25 năm. Báo cáo của Gartner ước tính đến 2026, khối lượng truy vấn tìm kiếm truyền thống sẽ giảm 25% vì xu hướng này.
Trước tình hình này, tờ The Guardian cho biết Meta đã sa thải 5% nhân viên có hiệu suất kém, tương đương khoảng 3.600 người vào giữa tháng 2/2025, tiếp nối sau nhiều đợt sa thải trước đó năm 2024. Phía Google cũng chính thức cắt giảm khoảng 200 nhân viên trong mảng kinh doanh toàn cầu (Global Business Unit) vào ngày 7/5/2025 để tăng cường hợp tác nội bộ và tập trung vào AI.
Cho đến giữa tháng 5/2025, không có ghi nhận về bất kỳ đợt sa thải quy mô nào tại Apple trên các nguồn tin lớn về công nghệ nhưng hãng tin Reuters nhận định nhà táo khuyết từ vị thế chủ yếu dựa vào iPhone thì nay đã tiến hành phát triển đồng hồ thông minh và kính AR/VR nhằm hy vọng tìm kiếm một sản phẩm chủ lực thay thế.
Theo BI, các Big Tech từ Apple, Facebook, Google cho đến Microsoft đang mất dần sức hấp dẫn cho sản phẩm cốt lõi nếu không thích nghi với xu hướng AI và thiết bị đeo thông minh. Như một hệ quả tất yếu, việc tái cấu trúc, từ phát triển sản phẩm mới đến sa thải nhân lực là điều sẽ diễn ra.
*Nguồn: BI, Reuters, The Guardian
