Chỉ trong vài tháng, AI đã bắt đầu thay đổi cách người dùng tìm kiếm thông tin trực tuyến theo cách khiến những chuyên gia marketing phải lo ngại.
Thay vì sử dụng các công cụ tìm kiếm truyền thống như Google và Bing, người dùng giờ đây được chào đón ở đầu kết quả tìm kiếm bằng các bản tóm tắt chủ đề do AI tạo ra. Thậm chí, một số lượng ngày càng tăng người dùng giờ đây còn trực tiếp chuyển sang các mô hình ngôn ngữ lớn như ChatGPT để trả lời các câu hỏi hàng ngày hoặc yêu cầu hướng dẫn mua sắm.
Thay đổi để tồn tại
Theo WSJ, cả hai sự phát triển này đã bắt đầu "ăn mòn" số lượt nhấn vào và lưu lượng truy cập trang web. Đây vốn là thứ mà các chuyên gia marketing đã dày công xây dựng bằng cách chi hàng triệu USD để tối ưu hóa công cụ tìm kiếm, hay còn gọi là SEO.
Quan trọng hơn, sự xuất hiện của AI cũng tạo ra một làn sóng mới cho các startup mới nổi, chuyên về các thuật ngữ viết tắt mới trong ngành quảng cáo. Tiêu biểu trong số này có thể kể tới mảng tối ưu hóa công cụ tạo sinh (GEO), tối ưu hóa công cụ trả lời (AEO) và đặc biệt là tối ưu hóa trí tuệ nhân tạo (AIO).
Theo Ellen Mamedov, giám đốc toàn cầu về tối ưu hóa tìm kiếm của nền tảng phần mềm email Intuit Mailchimp, công ty này đã chứng kiến sự sụt giảm đều đặn về lưu lượng truy cập web kể từ khi các công cụ tìm kiếm bằng AI cho phép người dùng thu thập thông tin về công ty và sản phẩm của hãng mà không cần truy cập trang web của họ.
 |
| Theo OpenAI, ChatGPT hiện xử lý hơn một tỷ lượt tìm kiếm mỗi tuần. ẢNH: Zuma Press. |
Để đối phó với sự dịch chuyển này, Mamedov cho biết Mailchimp đã phải bắt đầu cập nhật các trang web của mình để phục vụ tốt hơn cho các Crawler. Thuật ngữ này chỉ các bot có nhiệm vụ truy cập những trang web để thu thập dữ liệu, từ đó cung cấp thông tin cho các câu trả lời trên nền tảng AI như ChatGPT và Gemini của Google.
So với các công cụ tìm kiếm truyền thống, các yếu tố kỹ thuật như tốc độ tải trang và các đoạn mã được sử dụng để theo dõi hoạt động người dùng là điều rất quan trọng đối với các Crawler và việc tìm kiếm dựa trên AI, nghiên cứu của Mailchimp nhận định.
Theo bà Mamedov, các Crawler được thiết kế để hấp thụ và xử lý thông tin nhanh nhất có thể. Đó là lý do tại sao chúng ưu thích các trang web tải nhanh hơn, được tối ưu hóa cho máy móc hơn là cho người đọc là con người.
Thậm chí, giám đốc Mailchimp còn đưa ra dự đoán các trang web sẽ sớm chỉ còn đóng vai trò là nguồn dữ liệu của các nền tảng AI, thay vì là điểm đến cho người dùng như trước đây.
Sự suy thoái của các công cụ truyền thống
Theo nghiên cứu mới từ Adobe, tìm kiếm bằng AI đã trở thành một kênh lưu lượng truy cập quan trọng cho các nhà bán lẻ.
Cụ thể, báo cáo phân tích “hơn 1.000 tỷ lượt truy cập vào các trang web bán lẻ ở Mỹ” thông qua nền tảng, đồng thời thực hiện một cuộc khảo sát với “hơn 5.000 người trả lời ở Mỹ” để hiểu rõ hơn cách người dùng sử dụng AI.
Kết quả khảo sát chỉ ra lượt truy cập từ tìm kiếm bằng AI đã tăng vọt 1.300% trong mùa lễ hội 2024 so với năm 2023. Đây là những con số tăng trưởng đáng kể và phần nào đã được dự đoán trước, đặc biệt là khi nhu cầu tìm kiếm thông qua chatbot AI vẫn còn ở giai đoạn sơ khai.
Điều thú vị hơn nằm ở các chỉ số tương tác. Người dùng được AI điều hướng, so với các nguồn tìm kiếm thông thường trên Google hoặc Bing, có xu hướng ở lại trang web lâu hơn 8%, duyệt qua các trang khác nhiều hơn 12%, và ít có khả năng “thoát” hơn 23%.
The Verge cho rằng điều này chứng minh các công cụ AI có thể đang hướng người dùng đến những trang web phù hợp hơn so với tìm kiếm truyền thống.
Theo Joy Howard, giám đốc marketing tại Back Market, một sàn giao dịch thiết bị điện tử tân trang, tìm kiếm qua các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) chưa thúc đẩy doanh số bán hàng và chúng chỉ chiếm 0,2% lưu lượng truy cập đến các trang web.
 |
| Google AI Overview mạnh mẽ trong các kết quả dẫn đến trang thương mại. Ảnh: Search Engine Land. |
Tuy nhiên, Howard nhấn mạnh lưu lượng truy cập như vậy đã cao hơn 470 lần so với mùa hè năm 2024, và dự kiến sẽ tiếp tục tăng.
Điều này khiến Back Market phải điều chỉnh các hoạt động SEO của mình theo hướng đó. Điển hình là việc hãng tập trung mạnh mẽ hơn vào việc cập nhật các trang sản phẩm riêng lẻ, do xu hướng của một số người tiêu dùng sẽ hỏi chatbot để xác định sản phẩm phù hợp với nhu cầu và sở thích.
Sau đó, người dùng sẽ sử dụng các công cụ tìm kiếm để định vị trước khi mua sản phẩm, Howard cho biết. Ngoài ra, Back Market cũng bắt đầu sử dụng giọng điệu đàm thoại nhiều hơn trong nội dung mô tả sản phẩm của mình.
Nguyên nhân đến từ việc nhóm nghiên cứu tìm kiếm của trang web này phát hiện việc các LLM như ChatGPT thích ngôn ngữ tự nhiên, theo kiểu trò chuyện hàng ngày hơn là các mô tả chi tiết, vốn được xem là cách hoạt động tốt nhất trong các công cụ tìm kiếm truyền thống.
"Các đội SEO đã bị bất ngờ. Lưu lượng truy cập, xếp hạng, vị trí trung bình và tỷ lệ nhấp chuột... không có chỉ số nào trong số đó còn ý nghĩa trong tương lai", Nikhil Lai, nhà phân tích marketing hiệu suất chính tại Forrester cho biết.
Dùng ChatGPT thế nào để không tạo ra nội dung vô tri
Sự phát triển của AI mở ra nhiều tiềm năng nhưng cũng có không ít mối lo đối với ngành xuất bản, đặc biệt là nhóm tác giả viết sách.
Các tác giả sách cần phải chấp nhận sự vươn lên của AI, sử dụng chúng như một "siêu trợ lý" thay vì chối bỏ trào lưu. Chia sẻ với Tri thức - Znews, nhiều cây viết cho rằng người làm sách vẫn có thể đứng vững trong thời đại AI nếu biết cách tận dụng sức mạnh của trí tuệ nhân tạo.
